ЯҢАЛЫКЛАР
Татарстан Республикасы урманнарында урманнарны торгызу буенча үткәрелә торган эшләрнең күләме елдан-ел арта, бу, үз чиратында, утырту материалларының да күләмен арттыруны таләп итә. 55 база урман питомнигында стандарт утырту материалы үстерелә. Июльдәге һава шартлары чүп үләннәре күпләп үсүгә һәм чәчкеннәрдә һәм башка агач токымнарының үсентеләрендә чир уятучыларның (патогеннарның) артуына китерә. Булачак урманга дигән үсенте һәлак булмасын өчен күп хезмәт таләп ителә. Белгечләр тиешле сыйфаттагы утырту материалын үстерү өчен хәлдән килгәннең барысын да эшләргә тырыша. Питомникларда ялларсыз эшлиләр. Тәкмәнләү эшләре алып барыла, чир йоктыручылардан эшкәртелә һәм кояш нурларыннан көюгә карата чаралар күрелә. Мондый чаралар чәчкеннәргә урманга мөмкин кадәр тизрәк эләгү өчен сәламәт үсәргә булыша.
Татарстан Республикасының Урман хуҗалыгы министрлыгы Татарстан Республикасында “Парклар маршы - 2016” акциясе кысаларында үткәрелгән балалар өчен “Кыргый табигать утраулары” фото, “Тыюлы табигать дөньясы” рәсем, “Диңгез култыгы” әдәби хезмәт конкурсларына йомгак ясады.
Тапшырылган материалларга анализ ясау нигезендә, шулай ук уртак фикер алышулар нәтиҗәсендә Комиссия түбәндәгечә КАРАР КЫЛДЫ:
1 июньнән 3 июньгә кадәр Татарстан Республикасы Президенты Р.Н. Миңнеханов җитәкчелегендәге Татарстан Республикасы делегациясе Германия Федератив Республикасына (Саксония, Тюрингия) визит кылды. Урман хуҗалыгы министрының беренче урынбасары Мусин Харис Гайнетдин улы һәм Казан милли тикшеренү технологик университетының агач материалларын эшкәртү кафедрасының техник фәннәр докторы Тимербаев Наил Фарил улы Татарстан Республикасы Урман хуҗалыгы министрлыгыннан делегация составына керде. Дрездендагы Техник университетка бару Министрлык вәкилләрендә аеруча зур кызыксыну уятты. Берничә ел дәвамында Дрезденның Техник университеты белән Урман хуҗалыгы министрлыгын, шулай ук Казан дәүләт аграр университетының урман хуҗалыгы һәм экология факультетын һәм ВНИИЛМ Көнчыгыш Европа урман-тәҗрибә станциясен күркәм һәм күп нәрсә вәгъдә итүче эшлекле мөнәсәбәтләр бәйли. Татарстан Республикасы җитәкчелеге һәм шәхсән Президент Р.Н. Миңнеханов тарафыннан күрсәтелгән теләктәшлек сизелерлек дәрәҗәдә уңышлы хезмәттәшлек нигезенә әверелде.
Татарстан һәм Саксония урманчыларының күп мәртәбәләр үзара очрашып, фикер алышулары нәтиҗәсендә шушы ике фәнни-тикшеренү проекты барлыкка килде:
“Татарстан Республикасында имән утыртмаларын саклау һәм оптимальләштерү”, ул, катнаш имән утыртмаларын булдыру максатында, Кайбыч урманчылыгы территориясендәге имән агачларын комплекслы тикшерүне, шулай ук аларны үстерү һәм экологик яктан тотрыклы, югары продуктлы агачлар формалаштыру буенча урман параметрларын оптимальләштерүне һәм “Татарстан Республикасында агач плантацияләрен булдыру һәм алардан файдалану”ны күздә тота, соңгысы эшкә яраклы үзагач үстерү, шулай ук агач плитәләр җитештерүдә һәм биоэнергетикада кулланыла торган үзагач йомычкасын алу максаты белән усак белән каеннан тиз үсә торган агач плантацияләре булдырудан гыйбарәт.
2016 ел әлеге проектларны тормышка ашыруның икенче этабына әверелде, бүгенге көндә кыр эшләре башкарыла: имәннең тәҗрибә плантацияләре һәм тиз үсә торган тирәк плантацияләре утыртыла. Бүген Саба муниципаль районы территориясендә тирәкнең (Матрикс) тиз үсә торган плантацияләре инде утыртылды, Кайбыч муниципаль районы территориясендә Нельдер схемалары буенча сынап карау өчен имән-юкә агачларының тәҗрибә кишәрлекләренә нигез салынды.
Татарстан Республикасы Министрлар Кабинетының 03.12.2014 № 943 Карары белән расланган “2015-2020 елларга Татарстан Республикасында сәләтлеләр белән стратегик идарә итү” дәүләт программасын тормышка ашыру кысаларында, акыл-иҗат потенциалын үстерү өчен мөмкинлекләр һәм ресурслар турында мәктәптә укучыларга, аларның остазларына һәм ата-аналарына адреслы мәгълүмат җиткерү максатларында, 2016 елның 18 маенда Әгерҗе шәһәрендә “Минем шәһәрем. Минем сәләтем” күчмә күргәзмәсе – Дәүләт программасының төп коммуникацияләр һәм демонстрацияләр мәйданы оештырылды. Дәүләт программасы кысаларында шушы чарада күргәзмә белән “Кичке Таң” ДТК коллективы катнашты. Уртак эшчәнлек барышында “Кичке Таң” дәүләт тыюлыгы башлыгы Әһли Фәйзуллин презентацияләр рәвешендә бурычларны, үсеш мөмкинлекләрен һәм проблемаларын күрсәтте. Проектны халык алдында яклауда Әгерҗе районының сәләтле балалары һәм Муниципаль сәләтлеләр фестивалендә бүләкләнгән балалар катнашты.
2016 елның 25 маенда “Спас” дәүләт табигый тыюлыгы белгечләре 2 санлы Болгар урта гомумбелем бирү мәктәбендәге чыгарылыш сыйныф укучыларының тантаналы линейкасында катнашты. “Парклар маршы - 2016” табигатьне саклау конкурсларында актив катнашкан укучыларга дипломнар һәм истәлекле бүләкләр тапшырылды. Акциядә иҗади катнашуы өчен биология укытучысы Мулинова Юлия Геннадьевна “Спас” ДТКТ хакимиятенең Рәхмәт хаты белән бүләкләнде.
Татарстан Республикасы территориясендә урнашкан урманнарда уңайлы санитар-экологик торыш тудыру максатларында, республиканың табигатьне саклау буенча “Татарстанның чиста урманнары” акциясе кысаларында өмә булып узды.
Әлеге акциядә республикада яшәүче 15 мең тирәсе кеше катнашты. Алар тарафыннан 1500 гектар мәйданда законсыз калдык урнаштыру җирләреннән 920,5 м3 каты көнкүреш калдыгы җыеп алынды һәм чыгарылды. Моннан тыш автомобиль юллары һәм федераль һәм төбәк әһәмиятендәге трассалар буйларыннан 590 м3 коры-сары һәм ауган агач җыеп алынды һәм чыгарылды. Акциягә дәүләт гражданлык хезмәткәрләре, барлык министрлыклар, ТР Прокуратурасы хезмәткәрләре, ведомстволар, хөкем органнары, укытучылар һәм студентлар теләктәшлек күрсәтте, шулай ук җирле халык актив катнашты. Шунысын билгеләп үтәргә кирәк, әлеге акциягә елдан-ел ирекле катнашырга теләүчеләр күбрәк кушыла.
Татарстан Республикасының Урман хуҗалыгы министрлыгы “Татарстанның чиста урманнары” акциясендә катнашкан һәркемгә рәхмәтен белдерә.
Татарстан Республикасы Министрлар Кабинетының 31.03.2016 № 546-р әмернамәсе нигезендә республикада табигатьне саклау буенча гадәткә кергән “Татарстанның чиста урманнары” акциясе уза. Әлеге чара кысаларында 2016 елның 21 маенда Урман биләмәләрен җыештыру көнен үткәрү планлаштырыла.
Битараф булмаган гражданнарның барысына да әлеге акциягә теләктәшлек күрсәтергә һәм урман фонды территориясендә Җыештыру көнен үткәрүдә катнашырга чакырабыз.
Илнең иң төп байлыкларының берсе – Россия урманына сакчыл караш тәрбияләү, урманчы һөнәренең өстенлеген арттыру, урман ресурсларын саклау, яңадан үстерү һәм үрчетү проблемаларына җәмәгатьчелек фикерен җәлеп итү максатларында 2016 елның 14 маенда гадәткә кергән “Урман утырту көне” республика акциясе узды.
Әлеге акциядә республикада яшәүче 30 мең тирәсе кеше катнашты, 350 гектардан артык мәйданда төрле ассортиментлы 1,3 миллион данә үсенте утыртылды. Акциягә дәүләт гражданлык хезмәткәрләре һәм ТР Президенты Аппараты, ТР Министрлар Кабинеты хезмәткәрләре, ТР Дәүләт Советы депутатлары, ТР Прокуратурасы, барлык министрлыклар, ведомстволар, хөкем органнары, белем бирү йортларында укытучылар һәм студентлар теләктәшлек күрсәтте.
Шунысын билгеләп үтәргә кирәк, Урман утырту көнендә елдан-ел ирекле рәвештә катнашучылар күбәя, гаиләләре, балалар белән агач утырталар. Акциядә шулай ук Бөек Ватан сугышы ветераннары һәм тыл хезмәтчәннәре дә катнашты. Һәркем акциядә актив катнашты һәм үз агачын утыртты.
Татарстан Республикасының Урман хуҗалыгы министрлыгы “Урман утырту көне”ндә катнашкан һәркемгә рәхмәтен белдерә.
Узган атнада “Спас” ДТКТ территориясендә, Тенишевский утравы янәшәсендә Куйбышев сусаклагычы култыгында “Средневолжрыбвод” ФДБУ Татар филиалы ихтиологлары тарафыннан, “Спас” ДТКТ белгечләре һәм А.А. Андриянов бригадасы балыкчылары белән берлектә, 2 гектар мәйданда уылдыгын үсемлекләргә чәчүче (фитофиль) балык төрләре өчен ясалма уылдык чәчү урыннары ясалды. Язгы чорда ясалма уылдык чәчү урыннары кору – Куйбышев сусаклагычында балык запасларын арттыру буенча нәтиҗәле чараларның берсе. “Тасмалы тукыма” тибындагы уылдык чәчү урыннары ГосНИОРХның Саратов бүлеге белгечләре тарафыннан эшләнгән.
“Татарстанның чиста урманнары” акциясе һәм “Парклар маршы” акциясенең хезмәт этабы кысаларында “Ашыт” тыюлыгы хезмәткәрләре, Арча районының Яңа Кырлай урта мәктәбе укучылары 10 гектар мәйданда “Тукай-Кырлай урманы” табигый тыюлыгы территориясен чистарттылар. Үткәрелгән чаралар барышында 4,5 куб метрдан артык күләмдә хуҗалык-көнкүреш калдыклары җыеп алынды һәм каты көнкүреш калдыклары полигонына чыгарылды, шулай ук 1,5 куб метр күләмендә аунап яткан агачлар, коры-сарылар җыештырылды. Акциядә 25 кеше катнашты.